Կենսագրությունը
ՎԱԶԳԵՆ Ա Պալճյան [ավազանի անունը՝ Լևոն-Կարապետ, 20.9(3.10).1908, Բուխարեստ – 18.8. 1994, Ս. Էջմիածին], Ամենայն հայոց կաթողիկոս 1955-ից: ՀՀ ԳԱԱ պատվավոր անդամ (1991): Հայաստանի Ազգային հերոս (1994): Հաջորդել է Գևորգ Զ Չորեքչյանին:
Գործունեությունը
1930-ական թթ-ից ազգ-հասարակական, այնուհետև եկեղեցական եռանդուն գործունեություն է ծավալել ռումինահայ գաղութում: Բուխարեստում հիմնել ու հրատարակել է «Հերկ» գիտահասարակական ամսագիրը (1937–38), դասավանդել հայկական դպրոցներում (1929–43): 1943-ին Աթենքում ձեռնադրվել է կուսակրոն քահանա, նշանակվել Ռումինիայի հայոց թեմի առաջնորդության տեղապահ (1947–55-ին՝ առաջնորդ): 1948-ին ստացել է ծայրագույն վարդապետական աստիճան, 1951-ին ձեռնադրվել եպիսկոպոս: Ընտրվելով կաթողիկոս՝ ծավալել է եկեղեցաշին-վերականգնողական լայն գործունեություն: Մեծ ներդրում ունի հայրենիք-սփյուռք կապերի ամրապնդման, հոգևոր-մշակութային նոր արժեքների ստեղծման, հների հավաքման գործում: Հեղինակ է իմաստասիրական ու հրապարակախոսական բնույթի և հայագիտական ուսումնասիրությունների: Զգալի ավանդ ունի էկումենյան շարժման և միջեկեղեցական հարաբերությունների ընդլայնման ասպարեզում: Մասնակցել է կրոնական գործիչների՝ հանուն խաղաղության, զինաթափման և ժողովուրդների միջև արդար հարաբերությունների հաստատման համաշխարհային համաժողովներին (Մոսկվա, Բեռլին, Հելսինկի):
Այլ հղումները
- «Ո՞վ Ո՞վ է» Հայկական Հանրագիտարան
- Վիքիպեդիա Հանրագիտարան
- Հարությունյան Վ., Եկայք շինեսցուք, Էջմիածին, 1989:
- Շտիկյան Ս., Վազգեն Առաջին. համառոտ տարեգրություն (1908–1955), Ս. Էջմիածին, 1986:
- Նույնի, Ն.Ս.Օ.Տ.Տ. Վազգեն Ա Ամենայն Հայոց կաթողիկոսի մատենագիտությունը, Էջմիածին, 1995:
- Վազգեն Առաջինի անվան դպրոց