Կենսագրությունը
ԱՌԱՔԵԼ ԴԱՎՐԻԺԵՑԻ (մոտ 1590, Թավրիզ – 1670, Վաղարշապատ, թաղված է Էջմիածնի Մայր աթոռի գերեզմանոցում), պատմագիր, եկեղեցական գործիչ: Սովորել է Ս. Էջմիածնի հոգևոր վարժարանում, աշակերտել Փիլիպոս Ա Աղբակեցուն: Ձեռնադրվել է վարդապետ, եղել միաբանության անդամ, ապա՝ Հովհաննավանքի առաջնորդ (1636):
Գործունեությունը
Որպես Ս. Էջմիածնի նվիրակ Դավրիժեցին այցելել է Պարսկաստան, Թուրքիա, Սիրիա, Պաղեստին, Հունաստան, եղել Արևմտյան Հայաստանի տարբեր գավառներում և զբաղվել հանգանակությամբ (1645–46): Փիլիպոս Ա-ի հանձնարարությամբ 1651–62-ին գրել է «Պատմութիւն» աշխատությունը՝ նվիրված Հայաստանի և հայոց՝ 1602–62-ի հաս-քաղաքական և տնտ-մշակութային կացությանը: Այն արժեքավոր տեղեկություններ է պարունակում XVII դ. 1-ին կեսի թուրք-պարսկական պատերազմների, հայ ժողովրդի համար դրանց դառնաղետ հետևանքների մասին: Առաքել Դավրիժեցին վավերականորեն նկարագրել է Պարսից շահ Աբաս I-ի հրամանով 1604-ի հայոց բռնագաղթը, դրան հետևած 1606–10-ի սովը, ջալալիների ասպատակությունները և այլն: Կարևոր տեղեկություններ է հաղորդել ժամանակի հոգևոր-մշակութային գործիչների, Պարսկաստանի հայկական գաղութի, տարբեր երկրներում հայ առևտրական խավի գործունեության, Վրաստանում ծավալված ազատագրական շարժման վերաբերյալ: Առանձին հատվածներ նվիրվել է Աղվանից աշխարհի պատմությանը և այլն: Ունի համառոտ ժամանակագրություն (613 – XVII դ. կես): Զետեղել է նաև թուրքական և պարսկական տիրակալների, Սսի և Էջմիածնի կաթողիկոսների ժամանակագրությունը:
Այլ հղումները
